Giriş Yap

**dalnim** · 12-10-2015, Saat: 16:25

Traditional Korean Rooms at Ondol System
Geleneksel Kore Odalarında Ondol Sistemi

[Resim: MPGgiQJ.jpg]

Geleneksel Kore odaları çok fonksiyonludur. Odalar belirli bir amaç için etiketlenmiş veya ayrılmış değildir; örneğin yatak odası ya da yemek odası değildir. Tercihen masa ve küçük halılar ihtiyaç oldukça getirilir. Birçok insan zeminde kalım küçük halıların üzerinde oturmaktadırlar veya uyumaktadırlar.

Zeminin altında taş veya beton kanallar vardır. Geleneksel sıcak hava bacalar aracılığıyla ısı sağlamaktadır. Bu tipteki yerden ısıtmalı sistemin adı ondol’dur. Günümüzde, sıcak su çimento zemin üzerinin döşemeyle kaplı vasıtasıyla borularla taşınmaktadır.

Ondol, Kore Geleneksel mimarisindeki adıyla gudeul, kalın bir duvar döşemenin alt tarafında yakılan ateşten çıkan ısının transferiyle sağlanan yerden ısıtma sistemidir. Modern Kore’de ise yerden ısıtma Batı’nın aksine otellerin yatak odalarında da kullanılmaktadır.

Geleneksel ondolun ana bileşenleri soba(baca) ve ateştir (agungi; 아궁이), genellikle mutfak ya da yatak odasına erişebilecek yakın bir yerde dikey duran bir bacadan yükselen ısınan dumanın ağır zeminin altından yatay geçişlerle ulaşarak zemini ısıtması yapının taslağını oluşturur. Isıtmalı zemin, taş iskele veya taş döşeme, kil ve yağlı kağıt gibi geçirimsiz bir tabaka ile kaplıdır ve dumanı dağıtmak için perdeler tarafından desteklenmektedir.

Tarih

Menşei
Ondol’un en erken kullanımı, günümüz Kuzey Kore’sinde yapılan arkeolojik kazı sırasında bir sitede olduğu saptandı. Ondol, Kuzey Kore’de yapılan arkeolojik kazılarda yaklaşık M.Ö. 1000 yıllarına ait Tunç çağını yaşamış site olan Unggi, Hamgyeongbuk-do’da bir dairede ortaya çıktı. ( Korece:움집 Çince:竪穴住居)

Etimolojik Menşei
Gudeul terimi, iki bin yılı aşkın süredir halk dilinde kullanılmaktadır, bu terim 19. yüzyılın sonlarına kadar da varlığını devam ettirmiştir. Koreli folklorik tarihçi Son Jintae göre, tam açılımı Gudeul guun-dol (Korece)olan ve ısıtılmış taş anlamına gelen terim Gudol veya Gudul gibi bazı değişimler geçirdi ve nihayet Gudeul şeklini aldı. Ondol, günümüz yazarlarınca ilk olarak Çince karakterlerle yazılmıştır.

Modern Gelişimi
Modern rahat Batı konut tarzı benimsenene kadar geleneksel ondollar, Kore evleri için özel bir yaşam alanı olmuş, oturma, yemek, uyku ve günlük kullanım alanları olarak kullanılmıştır. Geleneksel tip ondollarda çoğunlukla, çeltik, tarımsal ürün atıkları veya kurutulmuş odun ile ısıtılma sağlanmaktaydı. Pişirmede odun kullanılması uzun zaman aldığı için yerine çeltik kalıpları ya da kırpma atıklar tercih edilirdi. Günümüz su ısıtıcılarından farklı olarak, ısıtma kontrolü, mevsimsel şartlara ve pişirme ihtiyacına göre günde 2 ile 5 aralığında değişirdi.

Geleneksel ondollarda, yaşlılar ve onur konuklarına daha sıcak olduğu için fırına yakın noktalar ayrılırdı. Geleneksel ondolların, zeminin belirli noktalarda aşırı ısınması, yanan kömür briketlerinden çıkan karbon monoksitin zehirlemesi, ısının düzensiz dağılımı ve yarattığı çevre kirliliği nedeniyle ele alınması gerekiyordu. Bu nedenlerle modern Kore evlerinde su ısıtıcıları arasında dolaşan sıcak su, ya da 1960'lardan bu yana dielektrik(yalıtılmış elektrik) ısıtma veya indüksiyonlu bir elektrikli ısıtma sistemi ile ısıtılan ondolların modern versiyonları ortaya çıktı. Şu anda, gözden uzak yerlerde saklanmış geleneksel ondollar hariç modern ev ısıtmalarında da kullanılan bir sistemdir.

Çeviri: Michiru, dalnim

English

Traditional Korean rooms have multiple functions. Rooms are not labeled or reserved for a specific purpose; there is no definite bedroom or dining room for example. Rather, tables and mats are brought in as needed. Most people sit and sleep on the floor on thick mats.

Underneath the floors are stone or concrete ducts. Traditionally hot air was vented through these ducts to provide heat.This type of subfloor heating is called ondol. Nowadays, hot water is piped through cement floors covered with linoleum.

An ondol, also called gudeul, in Korean traditional architecture, is underfloor heating which uses direct heat transfer from wood smoke to the underside of a thick masonry floor. In modern usage it refers to any type of underfloor heating, or a hotel or sleeping room in Korean (as opposed to Western) style.

The main components of the traditional ondol are a firebox or stove (agungi; 아궁이) accessible from an adjoining (typically kitchen or master bedroom) room, a raised masonry floor underlain by horizontal smoke passages, and a vertical, freestanding chimney on the opposite exterior providing a draft. The heated floor is supported by stone piers or baffles to distribute the smoke, covered by stone slabs, clay and an impervious layer such as oiled paper.

History

Origin
The earliest use of ondol has been found at an archaeological site in present-day North Korea. A Bronze Age archaeological find, circa BCE 1000, discovered in Unggi, Hamgyeongbuk-do, in present-day North Korea, shows a clear vestige of Gudeul(Korean: 구들) in the Excavated Dwelling (Korean:움집 Chinese:竪穴住居) unearthed at the archaeological site.

Etymological Origin
The term Gudeul has been colloquially spoken for over two thousand years, while the term ondol has shown up in modern times, around the end of 19th century. According to a Korean folkloric historian Son Jintae(1900 - missing during the 1950-53 Korean War), Gudeul has been originated from guun-dol(Korean), which means heated stone, and its pronuciation has undergone some change from Gudol or Gudul to finally take the form of Gudeul. Ondol was first written in Chinese characters by modern-day writers.

Modern Development
Ondol had traditionally been used as an exclusive living space for sitting, eating, sleeping and pastimes, in most Korean homes, until housing styles were Westernized to enjoy modern comfort. The traditional type of ondol was heated by mainly rice paddy straws, agricultural crop waste, biomass or any kind of dried firewood. For short-term cooking, rice paddy straws or crop waste was preferred, while long hours of cooking and floor heating needed longer-burning firewood. Unlike modern-day water heaters, the fuel burning was either sporadically or regularly done (2 to 5 times a day), dependent on frequency of cooking and seasonal weather conditions.

With the traditional type of ondol, floor spots closer to the furnace were normally warm enough with warmer spots reserved for elders and honored guests. The conventional ondol had issues to be addressed, such as overheating of specific floor spots, carbon monoxide poisoning resulting from burning coal briquette, irregular distribution of heat on the floor, and environmental pollution. For these reasons most modern Korean homes started to have modern versions of ondol floors heated by circulated hot water from water heaters, or an electrical heating system of dielectric heating or induction heating since 1960s. Currently, ondol are exclusively used for home heating, except for some remote areas tucked away from modern housing cultures.

Kaynak1 / Source1
Kaynak2 / Source2